Fielouso
Typha angustifolia
Typhaceae
Àutri noum : Filouso, Paviho-negro, Cire, Sagno, Masseto.
Noms en français : Massette à feuilles étroites, Quenouille à feuilles étroites.
Descripcioun :Ei pas toujour eisa de destria aquesto fielouso dis àutri paviho. Typha angustifolia a li fueio mens larjo (3-7 mm) aleva d'aquéli di rejit que podon èstre mai larjo (2 cm). A peréu d'auriheto bèn dessinado (fotò) enca qu'acò èi de vèire emé l'auturo de la fueio ! Lou mies es encaro la distànci que desseparo l'espigo masclo de la femelo que fai aperaqui 3,5 cm.
Usanço :Li fueio de fielouso podon èstre utilisado pèr lou sagnage di cadiero e li flour pèr rempli li matalas. Se saup mens que li brout soun manjadis coume d'espargo. Se pòu faire de farino emé li racino e uno meno de pan emé l'agriero.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Eloufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Typha
Famiho : Typhaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Negro
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 9 à 74 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Estang
- Roubino
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Typha angustifolia L., 1753
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753